Sprawniejsze chłodzenie

Trudno sobie wyobrazić nowoczesny lokal gastronomiczny bez sprawnego systemu klimatyzacji. Szczególnie w upalne dni, kiedy znużeni przechodnie chętniej odwiedzają restauracje, w których mogą zaznać kojącego chłodu. Przed sezonem letnich upałów na restauratorach ciąży obowiązek przeglądu sprzętu i wybrania najlepszych opcji serwisowania.
Klimatyzacja a wentylacja
W lokalach gastronomicznych instalacja klimatyzacyjna powinna bezpośrednio współpracować z instalacją wentylacyjną. Jak tłumaczy Marek Włodarczyk, wiceprezes spółki Eko-Ekspert, zadaniem wentylacji jest wymiana zużytego powietrza na uzdatnione świeże. – Uzdatnianie świeżego powietrza polega na jego filtracji oraz ogrzaniu (zimą) lub schłodzeniu (latem). Zadaniem klimatyzacji jest zbilansowanie zysków ciepła, czyli inaczej mówiąc, schłodzenia pomieszczenia. Klimatyzacja najczęściej pracuje na tzw. powietrzu obiegowym, czyli zaciąga powietrze znajdujące się w pomieszczeniu, schładza je, a następnie nadmuchuje – nie wymienia powietrza na świeże – dodaje. Zarówno instalacja wentylacyjna, jak i klimatyzacyjna wymagają serwisowania, a niedbanie o to może spowodować spore zagrożenia. Głośną sprawą był pożar restauracji sieci Sphinx na krakowskiej starówce w lipcu 2005 roku, który spowodowany był właśnie przez zanieczyszczone przewody wentylacji wyciągowej z nad okapu kuchennego. – Ustawa MSWiA z 2006 roku przewiduje, że przewody wentylacyjne muszą być w szczególnych przypadkach serwisowane nawet raz na miesiąc. Przeglądy te są udokumentowane, a restauratorzy zobowiązani są przedstawiać protokoły z czyszczenia wynajmującym lokale zarządcom lub właścicielom, szczególnie administratorom w galeriach handlowych – mówi Kuba W. Jakubowski, dyrektor operacyjny firmy Start-Serwis. Jak dodaje, obowiązek dbania o systemy wentylacji mechanicznej i klimatyzacji jest nakazany stosownymi przepisami i normami, dlatego powinno się szczególnie kontrolować te czynności, by zapewnić odpowiedni standard lokalu.
Częstotliwość serwisowania
Nie ma reguły co do częstotliwości i terminów serwisowania urządzeń klimatyzacyjnych. W dużej mierze zależy to od wielkości lokalu, stopnia obłożenia i lokalizacji. – Częściej serwisujemy urządzenia w restauracjach przy głównych, zatłoczonych ulicach w centrach miast, w których występuje ryzyko „zapylenia”, a rzadziej w obiektach zlokalizowanych np. w lesie, częściej w lokalach dla palących, w lokalach z kuchnią połączoną z salą konsumpcyjną – rzadziej w lokalach dla niepalących i z wydzieloną strefą dla gości – mówi Michał Zalewski, kierownik sekcji szkoleń Klima-Therm. Dodaje, że minimum to dwa przeglądy rocznie – pierwszy przed sezonem chłodzenia, który przygotowuje urządzenie do pracy, a drugi po sezonie – zabezpieczający urządzenie na czas postoju.
– Są jednak urządzenia, które wymagają przeglądu co miesiąc, a nawet co dwa tygodnie. Jest to zawsze sprawa indywidualna wynikająca bardziej z doświadczeń niż teoretycznych założeń – przyznaje nasz rozmówca. Jak podają specjaliści, jednorazowe serwisowanie klimatyzatora to koszt około 100–150 zł, ale wydatek ten szybko się zwraca, gdyż zaniedbanie czynności serwisowych niesie za sobą m.in. skróconą żywotność urządzenia, zwiększony pobór mocy i niezdolność urządzenia do optymalnego schłodzenia pomieszczenia. Paweł Markiton, dyrektor zarządzający Trane Polska, przyznaje, że prewencyjna kontrola zmniejszy rachunki za energię, które w niektórych przypadkach mogą zostać zredukowane nawet o 20 proc. – Nieregularne serwisowanie to także niebezpieczeństwo zalodzenia urządzenia, co często pociąga za sobą wycieki wody i zniszczenia sufitów lub pojawienie się pleśni. Rozwinięte systemy klimatyzacyjne grzewczo-chłodzące z instalacją kanałową są dodatkowo narażone na zjawisko legionellozy – rozwoju groźnych bakterii – mówi Michał Zalewski. Tymczasem producenci najnowocześniejszych klimatyzatorów kuszą klientów innowacjami, które wydłużają czas między jednym serwisowaniem a drugim. – Niektóre urządzenia posiadają specyficzne funkcje, takie jak jonizacja powietrza, filtry fotokatalityczne, promieniowanie UV, tak aby maksymalnie chronić instalację przed rozwojem mikroorganizmów. Nie zastąpi to jednak nigdy regularnego przeprowadzania serwisów – przyznaje Marek Włodarczyk z Eko-Ekspert.
Dodatkowe możliwości
Nowoczesne klimatyzatory oferują szereg dodatkowych opcji wzbogacających pracę systemów. – Oprócz podstawowej funkcji chłodzenia możemy również tymi urządzeniami z powodzeniem grzać pomieszczenia. – mówi specjalista z Klima-Therm.
Ponadto spora część klimatyzatorów oferuje możliwość poprawy jakości powietrza poprzez zastosowanie specjalnej filtracji. Jak przyznaje Michał Zalewski, część modeli klimatyzatorów została wyposażona w filtry jonowe (usuwające nieprzyjemne zapachy) i polifenolowe (usuwające drobne cząstki kurzu czy zarodniki grzybów). Niektóre są wyposażone także w system osuszania wnętrza urządzenia, dzięki czemu zapobiega się rozwojowi pleśni. Filtry potrafią poradzić sobie także z dymem tytoniowym.
– Ich skuteczność jednak zależna jest od intensywności emisji tych zapachów. Jeżeli mamy jedną osobę palącą w pomieszczeniu, to klimatyzator poradzi sobie z tym problemem. Jeżeli jednak będzie to sala restauracyjna czy kawiarniana z dużą liczbą osób palących i dodatkowo jeszcze z emisją zapachów od potraw, to należy stosować bardziej zaawansowane systemy filtracji powietrza – radzi Michał Zalewski.
Specjaliści do spraw serwisowania polecają także profesjonalne, lekko perfumowane środki do czyszczenia klimatyzacji, które przy przepływie powietrza wydzielają przyjemne zapachy. – Środki te mają właściwości antybakteryjne i dezynfekujące, a przy okazji "ładnie pachną". Od kilku lat zaczynają być popularne te, które zawierają, stosowane również w kosmetyce pielęgnacyjnej jony srebra, które skutecznie dezaktywują lub wręcz niszczą szeroką gamę bakterii i grzybów – dodaje Kuba W. Jakubowski.